Botkyrka belediyesi, Fittja’yı kalkındırmak için devletten 40 milyon kron alınca bütün dikkatleri üzerine çekti.
Tarih 16 Nisan 1998. Botkyrka belediyesi Fitja bölgesini kalkındırmaya yönelik bir proje hazırlamış ve bu proje için İçişleri Bakanlığından 40 milyon kron almayı başarmıştı. Haber İsveç medyasında bomba gibi patladı. Bütün gözler Fittja’ya çevrildi. Uzun süre bu 40 milyon konuşuldu. Yabancı düşmanları, “Devlet yine bizim ödediğimiz vergilerle karakafalara hizmet veriyor.“ derken, göçmenler, “İsveçliler yine bizi kullanarak milyonlara kondu.” dediler.
Asıl istenen miktar 100 milyon kron!
Botkyrka Belediyesi, bu proje için ilk başvuruyu 3 Mart 1998 tarihinde yapıyor. Bu başvuruda projenin gerçekte 200 milyon krona gereksinmesi olduğu yazılıyor ve bu miktarın yüz milyon kronu İçişleri Bakanlığından talep ediliyor.
Bir buçuk ay sonra, yani 16 Nisanda istenen miktarın Nisanda istenen miktarın kırk milyonluk bölümü onaylanıyor. Paralar alındıktan hemen sonra kollar sıvanıyor ve Eylül ayından itibaren de projenin uygulamasina geçiliyor. Proje sorumlusu olarak Stockholm Belediyesinde planlamacı olarak çalışan Annika Lindblad seçiliyor.
Annika bu konuda deneyimli, daha önce, benzeri bir proje için Güney Afrika’da görev yapmış. Şimdi sira Fittja’da. Insan Annika’yı görünce “Bu küçücük kız mi kalkındıracak yıllarin Fittja’sını?” diye düşünmeden edemiyor. Şartlanmışlık işte; işin ucunda milyonlar ve büyük umutlar vaat eden bir proje olunca daha kelli felli birileri ile karşılaşacağını saniyor insan. Annika, 32 yaşında. Göçmenler hakkında pek fazla bir tecrübesi olmasa da proje idare etme konusunda oldukça deneyimli ve en önemlisi de, kendine güveniyor. Bizi, yani Türkiyeli topluluğu taniyip tanımadığını sorduğumuzda, Fittja’da oturan göçmenlerin çoğunluğunun Türkiye’den geldiğini bildiğini ama haklarında fazla bilgi sahibi olmadığını söylüyor.
Projenin uygulanması sırasında bütün Fittjalıları tanıyacağını umuyor. 1998 yılının sonlarında 40 milyonun büyük bir kısmı bitmiş ama Annika, 1999 ve 2000 yıllarında otuzar milyon daha alacaklarını umuyor.
Neden Fittja?
Çünkü; Fittja 70 910 nüfuslu Botkyrka Belediyesi’nde en fazla göçmenin bulunduğu bölge. 6970 nüfuslu Fittja’nın %87,3’ü göçmen. Bu nüfusun büyük çoğunluğu işsiz ve kendi içine kapalı olarak yaşıyor. Çünkü ; Fittja’nın adı halk arasında ” sorunlu bölge” ye çıkmış durumda. Fittjalıların güvenlik ve kadınlarla ilgili hiçbir problemi yok gibi. Annika, “Fittja ile ilgili kararları Fittjalılarla birlikte vereceğiz ” diyor. Bunu gerçekleştirmek için de halka açık toplantılar düzenliyor.
Bu toplantıların ikincisi 9 Aralık Çarşamba akşamı gerçekleştirildi. Saat altıda başlayan toplantı dört saat sürdü. Katılımın ,oldukça yüksek olduğu toplantıda, halkın sorun, beklenti ve taleplerini iletecekleri serbest çalışma grupları oluşturulmuştu. Bu gruplar; gençlik, okul, güvenlik, çevre, kadın ve kültür konularındaydı.
Grupların arasında en çok rağbet gören gençlik ve okul sorunları gruplarıydı. En az ilgiyi -dört kişilik katılımla- güvenlik grubu görürken, yalnızca on beş ve on altı yaşlarındaki iki genç kızın katıldığı kadın grubunun hâli de içler acısıydı.
Biz, “Herhalde Fittja’da yaşayan kadınların hiçbir sorunu ve kendileriyle ilgili talepleri yok.“ dediğimizde, grup sorumlusu bu görüşümüze katılmıyor ve “Evdeki baskı öyle çok ki, bu tür çalışmalara katılmaya ne cesaretleri ne de istekleri var.” diyor.
Fedakar anneler!
Aslında kadınların çoğu, çocuk ve okul sorunlarıyla ilgili gruba katılmıştı. Hem de bu kadınların çoğu Türkiye’dendi. Kısacası, kadınların, kadın sorunları grubuna katılmamasının asıl nedeni, çocuklarının sorunlarını ve gereksinmelerini kendi sorunlarından ve isteklerinden daha önemli bulmalarıydı.
En çok istedikleri ise çocuklarına doğru dürüst İsveççe öğretilmesiydi. “Bizim çektiğimiz sıkıntıyı çocuklarımızın da çekmesini istemiyoruz.” diyorlar ve okula giden çocuklarının sınıfında İsveççe’den çok Türkçe’nin konuşulduğundan yakınıyorlardı. Hatta öğretmenler bile işin kolayına kaçarak Türkçe konuşuyorlarmış .
Ve Gençler
Katılımın en fazla olduğu ve tartışmaların en hararetli geçtiği grup gençlik grubuydu. Çoğu Türkiyeli olan gençlerin en önem verdikleri konulardan biri okuldan sonra ne yapacakları idi. Genellikle, kendi iş yerlerini açmak ve belediyeden de bu konuda destek görmek istiyorlardı. Bunun yanısıra , bir araya gelerek boş zamanları geçirecekleri lokaller, meslek kursları, okuldaki derslerini tamamlayıcı kurslar ve İnternet kafe açılması da çok önemliydi gençlerimiz için. İçlerinden birinin ehliyet alabilmek için belediyenin yardımcı olmasını istemesi gülüşmelere neden olduysa da haklı bulundu ve program kapsamına alındı.
İş Fittjalılara düşüyor
Fittja büyük atılımlar içinde. Görünürde Botkyrka Belediyesi ve proje sorumluları aldıkları paranın hakkını verebilmek ve vaadlerini yerine getirebilmek için ellerinden geleni yapıyorlar.
Bu projeyi halka açık olarak gerçekleştirmek için gösterdikleri çaba ise iyi niyetlerinin göstergesi. Zaten, halkın işbirliği olmadan gerçekleştirmenin mümkün olmadığı bir proje bu. Tam da bu nokta da iş Fittjalılara düşüyor. Projeyi izleyecek, yönlendirecek ve hesap soracak olan onlar. İsveç, son yıllardaki olumsuz gelişmelere rağmen hala bilginin çok kolay alınabildiği, hakların aranabildiği kurum ve kuruluşların bulunduğu bir ülke. Her resmi görevli, vatandaşa bilgi ve hesap vermekle yükümlü. Fittjalılar bu durumu iyi değerlendirerek kendileri için yapılan bu projenin peşine düşmek zorundalar. Eğer bunu gerçekleştirmez de bazıları gibi “Aman sen de…” derse Fityalılar, sonuçlarınan etkilenecek olanların kendileri ve çocukları olacağını hatırlatmayı gereksiz buluyoruz. Biz Prizma olarak bu projeyi takip etmeye devam edeceğiz. Siz okuyucularımızdan da bu konu ile ilgili mektup bekliyoruz.
| 1999 Ocak